Elektroprivreda Bosne i Hercegovine odustala je od projekta probnog spaljivalja otpada u svojoj termoelektrani Tuzla. Odluci je prethodilo protivljenje gradskih vlasti.
Elektroprivreda BiH (EPBiH) je saopštila da će ispoštovati zaključke Gradskog veća Grada Tuzla i obustaviti realizaciju razvojnog projekta probnog suspaljivanja alternativnog goriva SRF/RDF sa ugljem u podružnici Termoelektrana Tuzla. RDF – refuse derived fuel i SRF – solid recovered fuel su vrste goriva dobijene od otpada, s tim da je SRF kvalitetnije gorivo.
Kompanija je navela da kao društveno odgovorna kompanija svoje poslovanje zasniva na doslednom poštovanju važećih zakona, propisa i stavova lokalnih zajednica, stalnom unapređenju ekoloških standarda i opredeljenosti za transparentan dijalog i saradnju sa svim relevantnim akterima.
Trebalo je da se spali 100 tona otpada.
Probno kospaljivanje (kosagorevanje) otpada bilo je najavljeno za 17. juli, ali je dan ranije Gradsko vijeće Tuzle na vanrednoj sjednici tražilo da se od toga odustane.
Prve informacije o spaljivanju otpada u termoelektrani Tuzla pojavile su se 2022. Tada je EPBiH saopštio da sprema projekat konverzije bloka 3 TE Tuzla u kogenerativno postrojenje na drvnu biomasu. Bankwatch i Aarhus centar su tvrdili da kompanija u stvari planira da u to gorivo umešava otpad, podsjeća Balkan Energy News.
Spaljivanje otpada u termoelektranama je ideja koja je aktuelna u reguonu već nekoliko godina. Holding Slovenske elektrarne (HSE) je početkom 2021. posle protivljenja lokalnih vlasti i građana odustao od spaljivanja otpada u termoelektrani Šoštanj (TEŠ).
U maju 2023. Elektroprivreda Republike Srpske (ERS), kompanija takođe iz BiH, je najavila probno spaljivanje otpada, ali konkretniji koraci nisu preduzeti. I Elektroprivreda Srbije (EPS) je prethodnih godina pokrenula izradu više studija i pilot-projekata kako bi analizirala korišćenje alternativnih goriva u termoelektranama na ugalj. Posljednji potez je napravila početkom godine kada je od Ministarstva zaštite životne sredine zatražila da odredi obim i sadržaj studije o procjeni uticaja na životnu sredinu spaljivanje otpada u TE Nikola Tesla A.
Dan prije planiranog spaljivanja otpada Gradsko veće Tuzla usvojilo je više zaključaka. Između ostalog tražilo je da se hitno oglasi Federalno ministarstvo okolišta i turizma, kao i EPBiH u vezi sa izostankom konsultacija sa lokalnim nivoom vlasti.
“Gradsko vijeće Tuzla zahtijeva od menadžmenta TE Tuzla da odmah obustavi sve aktivnosti vezane za spaljivanje RDF otpada dok se ne održi hitna javna rasprava sa učešćem građana, stručne i političke javnosti”, navodi se u zaključcima.
Od kompanije se traže i svi detalji u vezi sa 100 tona RDF otpadom koji je dovežen u TE Tuzla.
Gradsko vijeće traži i utvrđivanje odgovornosti svih aktera koji su ignorisali ranije njihove zaključke, kao i procedure odlučivanja o ekološki rizičnim projektima bez uključivanja lokalne zajednice. Gradski parlament je naveo da se protivi svim planovima suspaljivanja i spaljivanja otpada, odnosno RDF-a sve dok se ne uvjeri da je u skladu sa pravnim, ekološkim i zdravstvenim zahtjevima.
Grad Tuzla i Gradsko vijeće Tuzla jasno i odlučno poručuju da ne dozvoljavaju i neće dozvoliti sprovođenje bilo kakvog eksperimenta nad građanima Tuzle, posebno onog koji ima potencijalno štetne, a moguće i teške posljedice po zdravlje ljudi, pa i smrtonosne posljedice, ali i ugrožavanje životne sredine, piše u zaključcima.
Federalno ministarstvo okoliša i turizma saopštilo je da joj se EPBiH obratio sa zahtjevom za probno suspaljivanja miksa uglja i alternativnog goriva SRF/RDF u TE Tuzla. Prema važećem Zakonu o zaštiti okoliša, kako su dodali, za ovakve aktivnosti, tačnije testiranje, ne postoji zakonska obaveza pribavljanja ni ekološke dozvole, ni procjene uticaja na životnu sredinu. Ali, Ministarstvo je radi transparentnosti procesa izdalo stručno mišljenje kako bi proces testiranja bio sproveden u kontrolisanim i transparentnim uslovima, uz uvažavanje interesa lokalne zajednice.
EPBiH je obavijestilo Ministarstvo da je u skladu sa zaključkom Gradskog vijeća Tuzla federalni inspektor za zaštitu životen sredine 7. jula obavio inspekcijski nadzor u TE Tuzla i utvrdio da su sprovedene sve propisane aktivnosti za testiranje.
Foto: