Centralna banka Bosne i Hercegovine (CBBiH) procjenjuje godišnji rast realnog BDP-a u trećem kvartalu 2024. godine na 2,3%, što je identično procjeni iz septembra.
- Umjeren rast ekonomske aktivnosti rezultat je intenzivne aktivnosti u uslužnom sektoru, koja djelimično kompenzira pad aktivnosti u prerađivačkom sektoru. Od početka godine, najveći doprinos godišnjim stopama rasta davale su djelatnosti trgovine, hotelijerstva i ugostiteljstva, dok je negativan doprinos imala djelatnost prerađivačke industrije. Smanjenje strane potražnje iz eurozone, uz preliminarno procijenjeni uticaj oktobarskih poplava, glavni je razlog očekivanja skromnog rasta ekonomske aktivnosti do kraja godine. Posljedično, naša preliminarna procjena intenziteta rasta realnog BDP-a za zadnji kvartal 2024. godine iznosi 2,1%. Kako smo naveli u saopštenju o srednjoročnim makroekonomskim projekcijama u novembru, smatramo kako uticaj poplava ima znatno veći efekat na ekonomski potencijal, nego na ekonomsku aktivnost u kratkom roku, navodi Banka.
Ukupnu inflaciju u četvrtom kvartalu 2024. godine Centralna banka BiH procjenjuje na 1,5%, a temeljnu na 3,8%.
- Očekujemo da će povećanja cijena prevoza, zbog temeljnog efekta, i uticaj prelijevanja poskupljenja električne energije, imati nešto jači uticaj na dinamiku kretanja indeksa potrošačkih cijena u narednom periodu. Naša preliminarna procjena ukupne inflacije u prvom kvartalu 2025. godine iznosi 1,8%, a temeljne inflacije 3,3%, precizira se u procjenama.
Dodaje se kako je inflacija u BiH primarno pod uticajem promjena u nivou temeljne inflacije, iz koje se isključuju cijene hrane, alkoholnih pića i duhana, te energenata, što ukazuje da je očekivani rast domaćih cijena značajno uzrokovan očekivanim rastom cijena usluga.
- Inflaciju u sektoru uslužnih djelatnosti, za prvih deset mjeseci 2024. godine, procjenjujemo na 4,9%. Prosječan rast potrošačkih cijena pokazuje divergentne trendove po entitetima, a inflacija potrošačkih cijena u BiH je približna aritmetičkom prosjeku inflacije po entitetima, bez obzira na značajno veći ponder FBiH u ukupnoj potrošnji na državnom nivou, navode iz CBBiH.
Prema podacima entitetskih agencija za statistiku za oktobar, u Federaciji BiH zabilježena je godišnja inflacija od 1,3%, a u Republici Srpskoj od 0,5%. U oktobru je, na nivou BiH, zabilježena godišnja stopa inflacije od 0,9%. Usljed značajnog usporavanja stope inflacije u septembru i oktobru, prema zvaničnim statističkim podacima, procjene CBBiH su revidirane na niže u odnosu na procjenu inflacije u kratkom roku iz septembra.
- Trenutno ne očekujemo jačanje inflatornih pritisaka u zemlji uslijed efekta prelijevanja inflacije iz međunarodnog okruženja. Inflacija u eurozoni je iznosila 2,2% u novembru. Predviđa se da će inflacija u eurozoni tek od drugog kvartala 2025. godine biti na nivou oko ECB-ovog ciljanog nivoa od 2%, usljed slabljenja troškovnih pritisaka i postupnog prenosa uticaja prethodnih odluka o monetarnoj politici na potrošačke cijene, navodi Banka u brzim procjenama.
Foto: CBBiH